In 2013 heeft de Rekenkamercommissie Wassenaar, Voorschoten, Oegstgeest en Leidschendam-Voorburg een onderzoek gedaan naar Reserves, voorzieningen en de omgang met risico’s in de gemeenten Wassenaar, Voorschoten en Oegstgeest. Doel van dit onderzoek was om de gemeenteraden meer helderheid en inzicht te verschaffen in de gemeentelijke financiën en dan vooral op het gebied van reserves, voorzieningen en de onderliggende risico’s.
Na de verkiezingen (2014) en vorming van nieuwe colleges vond de rekenkamercommissie het gewenst – met het oog op de behandeling van de begrotingen voor 2015 – de hoofdlijnen van het beeld uit het vorige onderzoek te actualiseren en de analyse te verbreden. Bij de kennismakingsbijeenkomsten met de fracties van de politieke partijen en de raadscommissies bleek veel behoefte aan een beeld van de gemeentefinanciën op hoofdlijnen, liefst in meerjarig perspectief.
Bij dit onderzoek hebben wij aansluiting gezocht bij de handreiking Houdbare gemeentefinanciën van de VNG uit 2013. Van houdbare gemeentefinanciën is sprake als een gemeente ook bij een scenario met economisch slecht weer genoeg geld overhoudt om de schuldverplichtingen te blijven voldoen, zonder dat de noodzakelijke publieke voorzieningen in de knel komen. Voor gezonde gemeentefinanciën is alleen sturen op baten en lasten niet genoeg: ook moet de blik op de geldstromen en op de hoogte van de schuld worden gericht. Deze benadering voor een oordeel over de gezondheid van de financiën die veel bij landen en staten wordt toegepast, is voor Nederlandse gemeenten nieuw.
In het rapport Houdbare gemeentefinanciën (31 oktober 2014) geeft de Rekenkamercommissie de gemeenteraden inzicht in de houdbaarheid van de gemeentelijke financiën. De aanbevelingen in het rapport zijn er vooral op gericht om te bevorderen dat de gemeenteraden een beter inzicht verkrijgen in de ontwikkeling van de financiële positie in de loop van de tijd en hoe informatie in de begroting-en verantwoordingsstukken daarbij kan helpen.
De bestuurlijke reactie op het rapport van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Voorschoten kon niet worden opgenomen in het rapport.
Het college van burgemeester en wethouders van Oegstgeest heeft een herziene bestuurlijke reactie opgesteld. De herziene bestuurlijke reactie heeft te maken met de door de rekenkamercommissie aanbevolen stresstest/houdbaarheidstest.
Eén van de aanbevelingen in het rapport Houdbare gemeentefinanciën aan de gemeenteraden van Voorschoten en Oegstgeest is het uitvoeren van een stresstest houdbare financiën. De stresstesten worden medio 2015 uitgevoerd. De rekenkamercommissie is nauw betrokken bij de uitvoeren van de stresstest. Tijdig voor de begrotingsbehandeling van de begroting 2016 zijn de betreffende stresstesten beschikbaar voor de Raden. In de rapportage zal naast de stresstest ook worden gerapporteerd over strategische keuzes die gemaakt kunnen worden om de financiën houdbaar te houden/maken.