In 2024 heeft de Rekenkamer WVOLV deelgenomen aan een landelijk onderzoek naar toezicht op en handhaving van de energiebesparingsplicht en de informatieplicht energiebesparing. Uit het onderzoek blijkt dat er enige toename lijkt te zijn in de inzet op de handhaving van de energiebesparingsplicht, al is er weinig inzicht in de resultaten.
Bedrijven en instellingen zijn verplicht om alle energiebesparende maatregelen – met een terugverdientijd van 5 jaar of minder – uit te voeren. Dit heet de energiebesparingsplicht. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor toezicht en handhaving hiervan. Deze taak wordt grotendeels uitgevoerd door de omgevingsdiensten.
Het onderzoek maakt inzichtelijk op welke wijze gemeenten, provincies en omgevingsdiensten het toezicht en de handhaving op de energiebesparings- en informatieplicht hebben georganiseerd. Zo wordt inzichtelijk welke toezichts- en handhavingsmaatregelen helpen om de naleving van de energiebesparingsplicht te bevorderen. Voor gemeenten en provincies extra relevant, omdat goed toezicht en handhaving kan bijdragen aan het behalen van hun eigen duurzaamheidsdoelstellingen.
DoeMee-onderzoek
Dit onderzoek is een zogeheten DoeMee-onderzoek van de Vereniging van Rekenkamers. In DoeMee-onderzoeken wordt steeds een ander onderwerp onder de loep genomen. Het staat alle rekenkamers vrij om hieraan deel te nemen. Door de omvang heeft het onderzoek het karakter van een quickscan. Aan dit onderzoek deden 109 rekenkamers mee, uit het hele land.
Het landelijke onderzoek heeft geleid tot een samenvattende rapportage en een benchmark van gemeenten en omgevingsdiensten. Naast de algemene onderzoeksresultaten ontving elke gemeente een eigen factsheet en benchmark.
Onderzoek Algemene Rekenkamer
Parallel aan dit onderzoek heeft de Algemene Rekenkamer onderzoek gedaan naar de totstandkoming, bekostiging en uitvoering van dit beleid op Rijksniveau. Dit rapport is op 21 november 2024 gepubliceerd door de Vereniging van Rekenkamers.