Onderzoek Reserves, voorzieningen en de omgang met risico’s

Op 10 oktober 2013 heeft de Rekenkamercommissie het rapport van voornoemd onderzoek aangeboden aan de gemeenteraden van Wassenaar, Voorschoten en Oegstgeest.

Aanleiding onderzoek

Moeilijke economische omstandigheden met teruglopende inkomsten, bezuinigingen en een te verwachten uitbreiding van de gemeentelijke taken trekken een wissel op het werk van gemeenteraadsleden. Met dit onderzoek wil de Rekenkamercommissie de raden bijstaan in hun kaderstellende en controlerende rol door meer helderheid en inzicht te verschaffen in de gemeentelijke financiën en dan vooral op het gebied van reserves, voorzieningen en de onderliggende risico’s.

Resultaten onderzoek

Naast positieve beoordelingen geven de onderzoeksresultaten de Rekenkamercommissie nadrukkelijk aanleiding haar zorgen te formuleren over aspecten van de gemeentelijke financiën. Deze zorgen betreffen vooral de gemeente Oegstgeest en in mindere mate de gemeente Voorschoten. De financiële positie van de gemeente Wassenaar wordt vooralsnog als zeer goed gekwalificeerd met een laag risicoprofiel. Bij twee van de drie gemeenten (Voorschoten en Oegstgeest) geldt dat de lasten in de programmabegroting 2013-2016 niet structureel worden gedekt door de baten en er dus, evenals in de periode 2009-2012, wordt ingeteerd op het eigen vermogen. Daarnaast blijkt jaarlijks dat het gerealiseerde resultaat materieel afwijkt van de begroting wat kan suggereren dat de kwaliteit van de financiële prognoses onvoldoende is, hoewel er verschillende oorzaken kunnen zijn voor deze afwijkingen. Het risicomanagement in de drie gemeenten is nog geen structureel en geïntegreerd onderdeel van de bedrijfsvoering. Op grond van bovenstaande observaties rijst bij de Rekenkamercommissie de vraag in hoeverre er een goed oordeel gegeven kan worden over de financiële posities van de drie gemeenten, vooral richting de toekomst. Alle gemeenten voldoen overigens aan de wettelijke vereisten inzake reserves en voorzieningen. Een minder complexe informatievoorziening op basis van helder geformuleerde interne kaders zou een beter zicht kunnen geven op de ontwikkeling en het gebruik van reserves en voorzieningen en op hun samenhang met overige componenten in de gemeentelijke financiën.

Aanbevelingen

De aanbevelingen (met voorbeelden) in het rapport zijn gericht aan de gemeenteraden en de colleges:

Aan de raden:

  1. het opstellen van kaders voor het financiële beleid en beheer, onder andere op gebied van het weerstandsvermogen, omvang van reserves en risicomanagement.

Aan de colleges van burgemeester en wethouders:

  1. het risicomanagement actief vorm te geven in een gestructureerd, eenduidig en systematisch proces dat is geïntegreerd in de planning- en controlecyclus;
  2. het begrotingsproces te verbeteren en de systematiek voor ramingen te evalueren en zo nodig aan te passen.
  3. na een actualisatie van de inventarisatie en kwantificering van de risico’s, een heldere berekening van de weerstandscapaciteit vast te stellen en in de planning- en controledocumenten inzicht te geven in de status en ontwikkeling van de weerstandscapaciteit van de gemeente;
  4. met inachtneming van bovenstaande aanbevelingen, alle rapportages betreffende reserves, voorzieningen en risico’s zodanig begrijpelijk te maken dat de raad te allen tijde op deze terreinen adequaat zijn rol kan vervullen in discussies en besluitvorming.
    De bevindingen, conclusies en aanbevelingen zijn te lezen in het rapport. Lees hier de persberichten voor de gemeente Wassenaar, Voorschoten en Oegstgeest.
Betreft:
  • Wassenaar
  • Voorschoten
  • Oegstgeest